Roggemeel

Rogge is een kruisbevruchtende graansoort die net als de overige granen behoort tot de grassenfamilie. Rogge wordt in diverse delen van de wereld op grote schaal verbouwd als cultuurgewas of voedergewas. De soort maakt deel uit van de geslachtengroep Triticeae en is zodoende nauw verwant aan tarwe en gerst. Rogge wordt gebruikt voor het maken van meel, brood, bier, knäckebröd en sommige alcoholische dranken zoals whisky en wodka. Het kan ook in volkoren vorm gegeten worden. Rogge is aangetroffen in Romeins cultuurgebied langs de Rijn en op de Britse Eilanden. De Romeinse schrijver Plinius de Oudere beoordeelde rogge negatief: het zou een slecht soort voedsel zijn, alleen te gebruiken om niet te verhongeren, en werd er spelt aan toegevoegd om de bittere smaak van het roggebrood of de roggepap te verdrijven. Rogge zou ook als groenbemesting gebruikt zijn. In Nederlandse gebieden is rogge gevonden in de laatste fase van de raatakkers. Het gewas is waarschijnlijk omstreeks het begin van de jaartelling ingevoerd. Sinds de middeleeuwen is het ook hier een belangrijke grondstof voor brood. Rogge wordt vooral geteeld om er roggebrood van te maken. Ook ontbijtkoek wordt van rogge gemaakt. In Ierland en de Verenigde Staten wordt rogge gebruikt voor de productie van whisky. Roggemeel werd vroeger gebruikt om roggepap van te maken. Dit werd gebruikt door distilleerders om aansluitingen af te dichten zodat geen stoom kon ontsnappen. Kuipers gebruikten de roggepap samen met gedroogde en geplette lis om de aansluiting van de houten bodems in de inkrozing van de ton of emmer te dichten. Roggebloem werd vroeger vooral door de wat minder bedeelden gebruikt om brood te bakken. Als men het financieel niet kon veroorloven dan kocht je roggebloem of roggemeel, dat was goedkoper dan tarwe. Tegenwoordig vinden veel mensen roggebrood lekker, zowel met zoet als met hartig beleg. Roggemeel wordt verkregen door de rogge te vermalen tot meel. Zo ontstaat een vezelrijke meel die vol vitamines en mineralen. Het meel behoudt zijn volledige voedingswaarde.

Roggemeel kan prima gebruikt worden om een zuurdesembrood mee te maken. Verder wordt het nogal eens aan bouillon toegevoegd om het wat in te dikken. Van roggemeel wordt voornamelijk brood gebakken. Niet alleen van roggemeel, maar in combinatie met roggebloem. Roggebrood wordt in de winter traditioneel bij erwtensoep geserveerd. Behalve voor het maken van roggebrood kun je roggemeel ook goed gebruiken voor het maken van ontbijtkoek. Deze ontbijtkoek kun je vervolgens maken zoals jij het wilt met zelfgekozen ingrediënten. Je kunt kandij toevoegen of kokos. Maar ook noten en gedroogde vruchten kun je in een ontbijtkoek verwerken. Meel van rogge geeft de typische donkere kleur aan brood en koekjes. Roggemeel is heel smaakvol.

Recept: Rogge ontbijtkoek

Voor 1 cake

Ingrediënten:

250 gram roggemeel
200 ml zelfgemaakte hazelnootmelk
2 eetlepels koekkruiden
1 theelepel kurkuma
1 theelepel tijm
2 eetlepels zonnebloemhoning
2 theelepels bakpoeder
1 eetlepel gerstmoutstroop
1/2 theelepel gember poeder (of een stukje verse geraspte gember)
1 rijpe banaan
1 snufje Keltisch zeezout
Chiazaad, lijnzaad, zonnebloem- en pompoenpitten om de koek/cake te garneren

- Bekleed een cakeblik met bakpapier.
- Doe het roggemeel, de koekkruiden, kurkuma en tijm, bakpoeder, baking soda, gember poeder en zout in een kom, en meng goed door.
- Voeg dan de hazelnootmelk toe, prak de banaan erdoor en roer goed door. Voeg dan de honing en gerstmoutstroop toe. Roer dit tot een egaal beslag, eventueel met de handmixer of keukenmachine.
- Giet het beslag in het cakeblik en garneer eventueel met wat chiazaad, lijnzaad, zonnebloem- of pompoenpitten. Bak in ongeveer 50 minuten gaar. Als de bovenkant wat sneller bruin wordt, kun je deze afdekken met bakpapier.
- Laat even afkoelen voor je de ontbijtkoek uit het blik haalt. Bewaar in een luchtdichte doos of trommel, de ontbijtkoek is zeker nog een dag of 3-4 te serveren!